Nedir?
Diş çekimi, dişin kemikteki soket denilen yuvasından uzaklaştırılması işlemidir.
Ne Zaman Uygulanır?
Çürük ya da kırık nedeni ile zarar görmüş dişler, diş hekimi tarafından dolgu, kuron ya da başka bir tedavi yöntemi ile tedavi edilir. Ancak bazen dişteki zarar çok büyük boyutta olur ve diş tedavi edilemez duruma gelir. Bu nedenle dişin çekilmesi gerekir.
Diş çekiminin diğer nedenleri:
• Alttan gelen dişi engelleyen fazladan bir dişin olması durumunda
• Ortodontik tedavi görecek kişilerde dişlerin yerlerine uygun yerleştirilebilmesi için gerekli olan yeri kazanabilmek
• Baş ve boyun bölgesine radyoterapi görmüş olan kişilerin radyoterapi gördüğü alandaki dişlerin çekilmesi gerekebilir.
• Kemoterapi görmüş kişilerin dişlerinin çekilmesi gerekebilir. Çünkü kemoterapi immun sistemi (bağışıklık sistemi) zayıflatarak enfeksiyon gelişme riskini arttırır. Bu nedenle bu dişlerin çekilmesi gerekir.
• Organ nakli yapılan kişilerin bazı dişlerinin çekilmesi gerekebilir. Çünkü organ naklinden sonra verilen bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar nedeni ile dişler enfeksiyon kaynağı haline gelebilir.
• Gömük dişler, özellikle üçüncü büyük azılar, onlu yaşların sonları veya yirmili yaşların başlarında sürmeye başlar. Bu dişler sürmeden ya da sürdükten sonra genellikle çekilir. Bu dişler, çenelerde yer sıkışıklığı, çürük ya da ağrıya neden olduğu için çekilmesi gerekebilir.
Hazırlanma
Tıbbi ve dental hikayeniz diş hekiminiz tarafından öğrenilir. Dişin çekilmesi için gerekli en iyi planın yapılabilmesi için röntgen alınır. Eğer tüm gömük dişler çekilecek ise tüm dişlerin görülebildiği panoramik röntgen çekilebilir.
Uygulama Nasıl Yapılır?
İki tip diş çekimi vardır: Basit ve Cerrahi Diş Çekimi
Basit diş çekimi ağız içinde görünen dişlerin çekiminde kullanılan tekniktir. Lokal anestezi altında gerçekleştirilir. Basit diş çekiminde, diş bir alet yardımı ile tutulur. Diş çekilmeden önce ileri-geri hareketler yapılarak gevşetilir. Bu hareket bazen diş ve dişeti arasına giren bir alet yardımı ile yapılabilir. Böylece diş en az travma ile çekilir.
Cerrahi çekim ağız içinde rahatça görülemeyen, dişeti sınırında kırık olan ya da sürmemiş dişlerin çekiminde kullanılan tekniktir. Bazı durumlarda dişin üzerinde kaldırılması gereken kemik bulunabilir. Çekilecek diş bölümlere ayrıldıktan sonra çıkarılması gerekebilir. Bu durumlarda da cerrahi çekim uygulanır. Normal çekimde olduğu gibi lokal anestezi ile işlem yapılabilir. Dişe ulaşabilmek için dişetinin açılması gerekir. Dişe ulaşabilmek için kemik kaldırılması işlemi Er:YAG ile yapılır. Bazı vakalarda gerekli olan dişin bölümlere ayrılması işlemi de Er:YAG laser ile yapılır.
Üst gömük dişlerin alttakilere göre çekimleri genellikle daha kolay olmaktadır.
Tedavi Sonrasında Yapılması Gerekenler
Normal çekimden sonra çoğunlukla rahatsızlık olmamaktadır. Nonsteroid anti-inflamatuar ilaçların birkaç günlük kullanımı ya da ağrı kesici kullanımı gerekebilir.
Cerrahi çekimler daha komplike oldukları için ağrıya neden olabilirler. Çekim sırasındaki zorluğa bağlı olarak sonrasında yaşanılacak rahatsızlığın belirtileri ve süresi değişir. Cerrahi çekimden birkaç gün sonra ağrı ortadan kalkar.
Yara bölgesi kuruyup kabuk oluşamadığı için ağız içindeki yaralar deridekilere göre daha fazla kanama eğilimindedir. Çekimden sonra, en az dakika 30 boyunca gazlı bez ile bölgeye basınç uygulanarak kanın pıhtılaşması sağlanır. Sonraki ilk 24 saat içerisinde, bölge sızıntı şeklinde kanamaya devam edebilir. Yara üzerinde oluşan pıhtı bozulmamalıdır.
Operasyon sonrası şişliğin önlenmesi için yüz üzerinden operasyon bölgesine buz kompresi uygulanmalıdır. Cerrahiden sonraki ilk birkaç gün içinde şişlik iner. Şişlik dağıldıktan sonra çenenizde ağrı varsa ve gerginlik hissediyorsanız ılık kompres yapabilirsiniz. Çekimden sonraki ilk birkaç gün yumuşak gıdalarla beslenmelisiniz. Ilık tuzlu su (bir bardak suya 1/2 çay kaşığı tuz) ile gargara yapmak da ilk birkaç gün için bölgenin temiz tutulmasına yardımcı olacaktır. İyileşmenin tamamlanması bir-iki hafta sürer.
Çekim sonrasında bölge dikişler ile kapatıldıysa işlemden bir hafta sonra bu dikişlerin alınması gerekir.
Operasyondan sonra tükürmemelisiniz, pipet kullanmamalısınız ve sigara içmemelisiniz. Bunlar kanamayı arttırarak, daha önce dişin olduğu delikte operasyondan sonra oluşan kan pıhtısının bozulmasına neden olur. Böylece tüm çekimlerin %5’inde oluşma ihtimali olan alveolit denen kuru kemik iltihabı oluşabilir. Sigara kullanan kişilerde, doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda ve alt çene dişlerinin çekimlerinden sonra alveolit oluşumu artmaktadır.
Riskleri Nelerdir?
Sağlıklı bir bağışıklık sistemine sahip değilseniz diş çekimi sonrasında enfeksiyon gelişmesi riski mevcuttur. En yaygın komplikasyon dişin çıkarıldığı yerde oluşan delikte kan pıhtısı oluşmaması ya da oluşan kan pıhtısının bozulması ile meydana gelen kuru kemik iltihabıdır. Kuru kemik iltihabında altta bulunan kemik hava ve yiyecek artıkları ile temas edebilecek şekilde açığa çıkmış durumdadır. Bu çok ağrılı, ağızda kötü bir tat ve koku bırakabilen bir durumdur. Kuru kemik iltihabı oluştuğunda pansuman yapılarak ağrı durdurulur ve bölgenin iyileşmesi sağlanır.
