Hamilelik ve dislerle ilgili çok sik duydugumuz bir cümleyi açikliga kavusturarak konuya baslamak gerekiyor; "Her hamilelikte en az bir dis kaybedilir çünkü bebek disten kalsiyum çeker." Neredeyse bir efsane haline dönüsmüs bu cümle, anne adaylarina sanki hamilelikte dis kaybetmek kaderleriymis gibi bir bilgi vermektedir ve yanlistir. Çünkü:
1- Hamilelik bir hastalik hali degil aksine saglikli olmanin göstergesidir. Nasil saglikli bir kisinin durup dururken disini kaybetmesi beklenemezse anne adayi da asagida anlatilacak basit kurallara uydugu takdirde dis kaybi ya da diger sorunlari yasamayacaktir.
2- Disler son derece iyi kalsifiye olmus dokulardir. Bahsedilen kalsiyum alis verisi dislerde degil, kemiklerde olur. Söyle düsünün: Eger dislerden bebek kalsiyum çekebilseydi, dis hekiminiz de kalsiyum vererek disinizi tedavi edebilirdi. Tüm bunlara ragmen anne adaylarinin hamilelikleri süresince dis çürüklerinden ve özellikle dis eti sorunlarindan yakindiklarini biliyoruz. Eger hamileyseniz veya bir hamilelik planliyorsaniz, dis ve dis etlerinize özellikle dikkat etmeniz gereken bir dönemdesiniz. Hamilelige bagli olarak degisen hormon seviyeleriniz, dis eti sorunlarinizi dogrudan ve dis çürüklerinizi dolayli olarak etkileyecektir. Hamilelikte dis kaybinin sebebi hamilelik degil, dislerin çürümesidir. Dislerin üzerinde biriken yiyecek artiklari ve mikroorganizmalar (plak) disi çürütecek asitleri olustururlar. Mikroorganizmalar varliklarini sürdürmek için ihtiyaç duyduklari nisastayi ise yedigimiz yiyeceklerden temin ederler. Her nisastali ya da sekerli bir besin yedigimizde agzimizin içinde çok güçlü bir asit ortam olusur ve bunun normale dönmesi yaklasik 20 dakika sürer. Gün içinde sürekli atistirma halinde olursa bu asit ortam hiç nötralize olmaz ve dislerimiz hizla çürür. Bu nedenle gün içinde sikça yemek yemeniz gerekiyorsa, tercihinizi sekerli ve nisastali besinlerden çok meyve, sebzeler; asitli içeceklerden ziyade süt ürünleri ve su yönünde kullanmaniz daha uygun olacaktir. Dis etleriniz de benzer biçimde plaktan etkilenecek ve kirmizi, hassas ve kolayca kanayan bir hal alacaktir. Hamilelik nedeni ile degisen hormon dengeleriniz de bu durumu arttiracaktir. Bu dis eti hastaligina hamilelik gingivitisi denir ve ilerlemesi halinde dislerinizin kaybina neden olur. Agiz bakiminiza dikkat etmeniz sadece sizin için degil, bebeginiz için de son derece önemlidir: Yapilan çalismalarda siddetli dis eti iltihabi sorunu olan annelerin erken dogum yapma ihtimallerinin yüksek oldugu bildirilmistir. Dis eti iltihabinin bazi ürünleri kan dolasiminiza karisarak erken dogumu baslatabilirler. Dis çürüklerini ve dis eti hastaliklarini önlemek için yapmaniz gereken günde 2 kez, 3 dakika süre ile dislerinizi fluorid içeren bir dis macunu ile firçalamak, dislerinizin arasini dis ipi ile temizlemek ve fluoridli bir gargara ile çalkalamaktir. Görülecegi gibi hamile olmaniz, ekstra bir dis bakimi yapmanizi gerektirmez. Ama dis bakiminizi aksattiginizda bunun sonuçlarini hamileliginiz süresince daha vurgulanmis olarak yasarsiniz . Agiz-dis sagliginizi korumak için yapmaniz gereken bir diger sey ise dis hekimi kontrolünde olmaktir. Hamileliginiz dis tedavisi yaptirmaniza engel degildir. Düzenli olarak kontrollerinize gitmeniz ve dis temizligi yaptirmaniz, hamileliginiz süresince acil bir durumla karsilasma ihtimalinizi azaltacaktir. Dis hekiminiz gerekli görülen tüm tedavileri size ve bebeginize hiçbir zarar gelmeyecek biçimde planlayacak ve gerektiginde kadin - dogum doktorunuz ile iletisime geçecektir. Hamileliginiz süresince her türlü dis tedavisini yaptirabilirsiniz. Ancak eger daha önceden düsük hikayeniz varsa veya düsük yapma ihtimaliniz varsa, hamileliginizin ilk üç ayinda çok acil olmayan tedavileriniz yapilmayacaktir. Dis tedavisi sirasinda agri duymamaniz için anestezik maddeler ve sonrasinda gerekli görülen bazi ilaçlar kullanilmaktadir. Kullanilan anestezik maddelerin size ve bebeginize zarari yoktur. Ayni sekilde agri kesici veya antibiyotik kullanilmasi gereken hallerde dis hekiminiz kadin dogum doktorunuz ile irtibata geçecek ve en güvenli ilaçlari size reçete edecektir. Hamileliginiz süresince çok gerekmeyen durumlarda dis filmleriniz alinmayacaktir. Ancak dis film çektirmeniz gerektigi hallerde koruyucu kursun yelekler giyilerek ve çok düsük dozlarda röntgen isini kullanan cihazlarla bu sorun giderilebilir.
Beslenme Önerileri
Dengeli beslenmeniz hayatinizin her döneminde oldugu gibi bu döneminde de çok önemlidir. Ayrica hamileliginiz süresince yedikleriniz bebeginizin gelisimini de dogrudan etkiler. Dis gelisimi de bu süreçte etkilenebilir. A,C,D vitaminlerini, kalsiyumu, proteini ve fosforu yeterli miktarda almaniz çocugunuzun saglikli disleri olmasini saglar. Çocugunuzun disleri için gerekli olan kalsiyumun kaynagi sizin disleriniz degil, beslenmenizde aldiginiz kalsiyumdur. Eger yeterli miktarda kalsiyum almazsaniz, vücudunuz kemiklerinizden kalsiyum alacaktir. Süt ve süt ürünleri, beslenmenizdeki kalsiyum kaynaklarinizdir. Gerekli görüldügü takdirde kalsiyum tabletleri de kullanabilirsiniz.